BANKSTEL i Leiden' neemt afscheid van ziin stadsarchitect IR. TH. K. J. KOCH MET PENSIOEN Veel gebouwd en gerestaureerd Universitaire benoemingen Meer betalen voor vuil ophalen Vakantiedagtocht naar Avifauna ZEER BIJZONDERE AANBIEDING! iMdert»! 309 Prof, Sierk Schroder ie Leidse Lakenhal: Tekenen kwestie van zien en... weglaten „Spil" van recherche nam afscheid BRILJANT v. d. Water Bezoek Leidse Dr. S. Betsky-Zweig buitengewoon lector letterkunde I DONDERDAG 29 FEBRUARI 1968 LEIDSCH DAGBLAD Een bekend Leidenaar gaat morgen met pensioen. Het is ir. Th. K. J. Koch (65), die als stadsarchitect afscheid van de ge meente zal nemen. De Dienst Gemeentewerken zegt haar waar nemend-directeur morgenochtend in de Stadsgehoorzaal offi cieel vaarwel; de genodigden zijn 's middags op de receptie in het Stadhuis welkom. Dit is het einde van de 22-jarige Leidse loopbaan van een man, wiens bouwkundige sporen overal in de stad zijn te vinden. Dat had Theodoor Karöl Johan {met instructiebad)de b.l.o.-school Koch (geboren op 27 augustus 1902 in Tasüanalaja, Java) niet voorzien, toen hü in 1930 aan de Delftse TH het ingenieursdiploma bouwkunde verwierf. (Drie watertorens en een aantal landhuizen op de Veluwe her inneren nu nog aan zijn particuliere bouwbureau in Renkum) Na enkele jaren werd hij burger- Ingenieur bij de Genie (kazernebouw ln Roosendaal en Alkmaar) en in de mobilisatietijd genie-officier. Na zijn demctoilisering kwam de heer Koch in aanraking met stedebouwkundige problemen, toen hij betrokken werd bij de wederopbouw van het verwoes te Rotterdam. Zijn loopbaan in Leiden begon op 1 februari 1946, toen hij de leiding kreeg van de afdelingen bouwkunde, stedebouw en volkshuisvesting. De groei van Leiden „in tal en last" noopte in 1956 tot verdere taaksplit- sing en specialisering bij gemeente werken, waarvan hij de afdeling bouwkunde bleef leiden en waarbij hij tevens de functie van waarne mend-directeur kreeg. Van 1960 tot 1962 trad hij volledig in de laatste functie op. De heer Koch vindt het heel jam mer, dat hij een aantal belangrijke zaken niet kan afronden. Allereerst de plannen voor 'n school voor dub bel gehandicapte kinderen en één voor slechthorende en spraakgebrek- kige kinderen, die voor de afwijken de mammoetnormen moesten wor den gewijzigd. Ook het zwembad van de Mytylschool („daar hebben wij met z'n allen drie jaar voor geknokt") komt pas over twee maanden gereed. Het plan voor de bouw van een kin derboerderij, met een biologielokaal voor het onderwijs, in het nog aan te leggen Vlietpark, is juist de wel standscommissie met succes gepas seerd. Anderen zullen het echter moe ten uitvoeren Maar ja' zegt de stads architect „ik ben al een half jaar langer gebleven dan de verjaarska- lender gebiedt. En zo'n erfenis achter laten, dat blijft altijd zo, al zou ik nog jaren doorgaan". Plannen De plannen voor na „morgen"? „Ik heb mijn vrouw verteld van ik les ga nemen bij „Ars" om de techniek van het schilderen met olieverf onder de knie te krijgen. En ik ga veel piano spelen. Maar ik voel mij veel te fit om verder te luieren. Ik ga mij hier in Leiden vestigen als architect en bouwadviseur. Ik kan er echt uiet mee ophouden, vind ik". De stad zal de architect Koch be houden. Plannen om elders te gaan wonen zijn nooit bij hem opgekomen. „Dan ben ik uit het leven als ik dat doe", zegt hy. Weinig binding met zijn geboorteplaats en de diepe wor tels in Leidse bodem (zijn beide zoons hebben aan de Leidse universi teit inmiddels hun doctoraal examen ln de medicijnen gedaan) zijn daar de verklaring wel voor. Als weinig anderen timmert een stadsarchitect aan de openbare weg, hoewel niet letterlijk, want de (openbare) straten en wegen en de bruggen en waterwerken vormen an dere hoofdafdelingen van gemeente werken. Onder „bouwkunde" valt echter zo veel, dat een volledige op somming van ir. Kochs „produk- ten" onmogelijk is. Stadswijken Daar zijn allereerst de 36 school gebouwen en de vier gymnastiekloka len, die door de stadsarchitect zijn ontworpen, voorts het instructiebad, veel gebouwen en paviljoens van „Endegeest", tal van sportaccommo daties, de „duivetil" (verkeerspost) op de hoek KorevaarstraatHogewoerd en de nazorgwerkplaats aan de Ga- briël Metzustraat. Belangrijke restauraties (Latijnse school, de Waag, de Burcht, de Stads- timmerwerf) staan op zijn naam, evenals de plannen voor algehele res tauraties van Morspoort en Zijlpoort, Als stadsarchitect was hi) ook nauw betrokken bij restauraties van Hoog landse-, Pieters-, Lodewijks- en Ma- rekerk.de Synagoge, de Boerhaave- zalen, het Prytaneum, de bibliotheek Thysiana, het VVSL-gebouw, een aantal hofjes en vele andere. Tot 1956 ontwierp bij ook stads wijken, zoals voor Noord, gedeeltelijk voor Zuid-West, en deed hij het voor bereidend werk voor 't structuurplan van de Leidse agglomeratie. Ook als secretaris van de mede door hem in 1954 opgerichte welstandscommissie, was bij andere dan „zijn" bouw werken betrokken. Samenwerking Vraagt men de heer Koch naar Zijn llevelingsobject, dan krijgt men nogal wat te horen. In willekeurige volgorde geplaatst zijn dat de restau ratie van de Stadsgehoorzaal, de bouw van de Louise de Colignyschool de Marnlxstraat (waarvoor inter nationale belangstelling, o.a. van Jac queline Kennedy, bestond), het Gezondheidscentrum in Noord en de nieuwe Mytylschool. „Men moet vooral niet zeggen, dat dat nu Kooh-projecten zijn", zegt de heer Koch met nadruk „Wat het juist tot lievelingsobjecten heeft ge maakt is de betrekkelijke volmaakt heid die kon worden bereikt door de voortreffelijke samenwerking van de „gebruikers" van die bouwwerken. Tal van medewerkers en specialis ten hebben mij duidelijk gemaakt hoe ik het beste de Mytylschool en de blo-school aan de Marnixstraat kon maken en inrichten. Er ontstond zodoende telkens een soort bouwteam, waarmee optimale resultaten werden bereikt". Beperking Is voor een artistiek beroep als architect de veelzijdige beperking van overheidsbepalingen niet bijzon der moeilijk? „In het vrije bedrijf zijn de mogelijkheden vaak groter, allicht. Toch geeft het veel voldoe ning juist om met veelal beperkte middelen het maximale eruit te ha len," vindt de heer Koch. Als voorbeeld geeft hij de scho-1 lenbouw aan. „In mijn eerste school (lagere school Da Costastraat) maakten wij al een dokterskamer, wat toen eigenlijk nog niet mocht. De meisjes-HJB.S. (Louise de Co- ligny Scholengemeenschap) kreeg aula en alle nieuwe lagere scho len hebben acht lokalen en een aula. Wij, die bij de bouw van dergelijke objecten zijn betrokken, willen per- oor de toekomst bouwen. En dan zijn dergelijke dingen noodzake lijk. Volgens de rijksnormen mag een schoollokaal niet meer dan een bepaald bedrag kosten. Maar een school mag echter maximaal veer tig procent niet-productieve ruimte bevatten (alleen lesruimte is pro ductief). Door ln plaats van de eigenlijke norm van zeven lokalen acht lokalen te bouwen, konden Ir. Th. K. J. Koch Jehovah's getuigen 3 dagen in Leiden „Waarom laat God kwaad en el lende toe?" Deze veel gestelde vraag zal het thema zijn van de halfjaar lijkse kringbijeenkomst, welke door de getuigen van Jehova van 13 maart in de Stadsgehoorzaal te Leiden zal worden gehouden. Honderden getuigen uit de streek van Rijn en Gouwe, de Haarlemmer meer, de Bollenstreek en een gedeelte van Amsterdam, zullen hier tezamen komen om zich te verdiepen in een bijbels onderwijzingsprogramma, dat onder leiding zal staan van de dis trictsopziener. de heer J. H. D. Tole- naar. Het zaterdagprogramma begint met een bespreking over „Laat ons tezamen Zijn Naam verheffen", waarna het grootste gedeelte van de dag zal worden besteed aan de ver kondiging. Het avondprogramma zal gevuld zijn met praktische wenken over het verbeteren van de bediening en de toepassing van bijbelse raad gevingen op het persoonlijke leven van 'n ieder individueel. Het hoogte punt van deze driedaagse bijeenkomst zal zondagmiddag zijn, wanneer de heer Tolenaar de vraag „Waarom laat God kwaad en ellende toe?" zal be antwoorden. HB 80 Belangrijk hierbij is ook het HB 80-bouwsysteem, dat door Van Hees- wijk uit Engeland is geïmporteerd en in Leiden vervolmaakt. Dank zy de voordelen (arbeidsbesparend door geprefabriceerde standaardele menten, lage onderhoudskosten) kon Leiden ln net twee jaar zeven lage- Bij onderscheiden besluiten van Curatoren der Leidse Universiteit zijn benoemd: dr. F. A. Berends, tot we tenschappelijk medewerker 1ste klasse in vaste dienst bij de theoretische na tuurkunde; mr. G. P. van den Berg, bot wetenschappelijk medewerker in tijdelijke dienst bij de faculteit der rechtsgeleerdheid: drs. F. M. A. van Breugel, tot wetenschappelijk mede werker in tijdelijke dienst bij de ge netica; dr. R. H. Gevers, tot weten schappelijk hoofdmedewerker in tij delijke dienst by de verloskunde; dr. J. Th. Hoogeveen, tot wetenschappe lijk hoofdmedewerker in vaste dienst bij de medische chemie; dr. M. Ja cobs, tot wetenschappelijk medewer ker 1ste klasse in vaste dienst bij he>t Rijksherbarium; drs. K. Kortmulder. tot wetenschappelijk medewerker 1ste klasse in vaste dienst bij de experi mentele zoölogie; drs. W. Th. A. M. van der Lugt, tot wetenschappelijk medewerker in vaste dienst bij de theoretische organische chemie; dr. W. Metz, tot wetenschappelijk hoofd ambtenaar in tijdelijke diienst bij de conflictpsychologie; dr. F. C. Myl- hoff, tot wetenschappelijk medewer ker lse klasse in tijdelijke dienst bij de organische chemie; drs. H. Ver hoog, tot wetenschappelijk medewer ker in tijdelijke dienst bij de theore tische biologie; dr. G. Chr. Verschoor, tot wetenschappelijk hoofdmedewer ker 1ste klasse in tijdelijke dienst bij de anorganische chemie. re scholen bouwen. „Het systeem," zegt ir. Koch met enthousiasme, „Iaat de architect voldoende speel ruimte, zodat de scholen onderling ook verschillen. Het HB 80-systeem is zo populair dat in Katwijk en Oegstgeest door my ontworpen scho len worden gebouwd. Kyk, en dat is weer zoiets waardoor je aLs ar chitect in overheidsdienst met veel voldoening kunt werken." Het is ook een soort liefhebberij van ir. Koch geweest leeszaaldepen dances te maken onder gymnastiek zalen of schoolcomplexen (Thor- becke-ulo en de uloschool in Noord, die binnen afzienbare tijd gereed komt). Het ziet er naar uit. dat de bijdrage, welke de huurders van de flats in het Jac. Urlusplantsoen voor hun vuil- stortkokers betalen, aanzienlijk moet worden verhoogd. Een en ander is een gevolg van de op 1 januari van kracht geworden wijziging van de gemeentelijke verordening. In deze verordening bij de behandeling in de Leidse raad schreven wij daar uit voerig over (Red.) is bepaald, dat t tarief van het ophalen van een vuil nisemmer wordt verhoogd van f 18.- tot f27.- per jaar. Een bedrag, dat ook dan nog niet kostendekkend is. Van de zijde van B. en W. werd er toen reeds opgewezen, dat cüt tarief ln etappes kostendekkend zal worden gemaakt. In dezelfde zitting werd be sloten het tarief van de laadkisten, in gebruik bij bedrijven en enkele flats direct kostendekkend te maken en te verhogen van f 6.- tot f 20,- per laad- kist. Bij de vaststelling van de huur- dersby dragen voor de bewoners in de flats aan het Jac. Urlusplantsoen is indertijd uitgegaan van een be drag van f 18.- per flat. Als uitvloei- zan de nieuwe verordening blijkt nil, dat de kostprijs zou moeten wor den opgetrokken tot f71,75 per jaar i per flat. Het bestuur van de Gemeentelijke Woningstichting voert momenteel met de daartoe bevoegde instanties on derhandelingen over deze drastische verhoging voor de bewoners van de ze flats. Onderzocht wordt nog of een deel van de kosten ten laste van de exploitatierekening kan worden ge bracht. ADVERTENTIE .ANNUA" beslaande uit: 3-ZITSBANK EN 2 FAUTEUILS Moderne uitvoering met losse kussens in diverse kleuren SLECHTS VOOR USTQAATDO LOCO* Het programma vakantiedagtoch ten van de Nederlandse Spoorwegen voor het komende seizoen heeft een aantal wijzigingen ondergaan. Enke le tochten zijn geschrapt, een enkele andere kwam er voor in de plaats, terwijl veel tochten op onderdelen veranderingen ondergingen. De Af- j Het uitbeelden van de mense- te hebben lijke figuur is een uiterst gecom pliceerde zaak. Prof. Sierk Schro der, hoogleraar aan de Rijksaca demie voor Beeldende Kunsten in Amsterdam, maakte dat gisteren op een door het bestuur van de „Vereniging van belangstellenden in de Lakenhal" belegde avond in het oude Leidse museumgebouw, aan de hand van een aantal zelf gemaakte schetsen, duidelijk. Het werd een onderhoudend praatje over „de menselijke figuur in de beel dende kunst". De Wassenaarse) kunstenaar trachtte, na in het kort een algemene en historische beschou wing over het naakt te hebben gege- dit onderwerp te verlevendigen vrij grote getale opge- tegenover staat de introductie een tweede Rotterdam-tocht. De eerste Rotterdam-tocht omvat nu een bezoek aan Blij dorp en een rondvaart. Deelnemers krijgen een dagkaart voor een onbeperkt ge bruik van metro, tram en bus. De tweede tocht bestaat uit een rond vaart in het Botlek-Gebied en een bezoek aan de Euromast. De spoor wegen verwachten speciale belang stelling voor deze tweede tocht. De dagtocht naar Schouwen-Dui- veland krijgt een nieuwe opzet. Van Rotterdam reist men nu- per bus naar Goeree, daarna per boot vain Oud dorp naar Scharendijke en vandaar per bus via Zierikzee naar Goeree. De deelne mers krijgen op deze manier de kans om zich op de hoogte te stellen van de laatste ontwikkelingen in de Del ta-werken. Het vogelpark Avifauna ia weer In het programma opgenomen. De dag tocht naar Leiden met aansluitende rondvaart is omgezet in een tocht naar Alphen aan den Rijn; ook van hier uit wordt een rondvaart gemaal techniek van het tekenen. Het werd een eenvoudige, maar boeiende teken les, waarbij duidelijk tot uiting kwam welke wegen de kunstenaar zelfheeft gevolgd bij de uitbeelding van het menselijk lichaam. Prof. Sierk Schro der liet met het gemak van de rou tinier zien hoe hij een tekening opzet en het nog lege doek met de teken- stift opvult. Hij toonde voorts, met behulp van lichtbeelden, aan hoe groot de mogelijkheden zijn, die het naakt de kunstenaar biedt. Grote bewondering bleek de heer Schroder ADVERTENTIE Voor juwelier - horloger Haarlemmerstraat 181 musea ADVERTENTIE Quick Up...'t is goed. Ko drinkt 't. \j i *i haar geboortestad In 1954 promo- Voor Amerikaanse 'f™ Bij K.B. is mevrouw dr. Sarah BetskyZweig te Bilthoven 'benoemd tot buitengewoon lec tor in de faculteit der letteren van de Leidse Universiteit om onderwijs te geven in de Ame rikaanse letterkunde. Mevrouw dr. S. Betsky-Zweig werd op 8 maart 1923 te Detroit geboren en studeerde Engelse taal- en letter kunde aan de Wayne University in de New York Univer sity op een proefschrift over ,D. H. Lawrence in America; a study in re ciprocity". Sedert 1947 was mevrouw Betsky wetenschappelijk werkzaam geweest aan de universiteiten van New York State. Boston, Harvard, Montana en Maryland. In 1958 do ceerde zy aan het Downing College te Cambridge (Engeland). Geduren de het academiejaar 1966/1967 was zij als Fullbright-gastdocente reeds ver bonden aan de Leidse Universiteit. Mevr Betsky-Zweig is de echtge note van prof dr. Seymour Betsky. gewoon hoogleraar in de Amerikaan se letterkunde aan de Rijksuniversi teit te Utrecht. Blijkens een opgave in de Staats courant werd het Rijksmuseum voor De heer F. van der Scheer, volgens hoofdinspecteur D. J. Ver- zijden hedenochtend in zijn toespraak „de spil van de Leidse gen 57.902 in 1966. Voor het Rijks recherche", heeft vandaag in verband met het bereiken van de museum van Oudheden en het Rijks- pensioengerechtigde leeftijd afscheid genomen van het Leidse |museum voor de Geschiedenis der politiekorps, van welk korps hij sinds november 1932 deel uit- cilters "respectlev'dUk 29*023 (1966* 35.874) en 4.003 <1966: 4.905). I Het drukstbezochte museum in ons van de wetten". Tenslotte memoreer- land is uiteraard het Rijksmuseum de spreker de prettige sfeer, welke de te Amsterdam met 775.635 bezoe- adjudant om zich heen wist te schep- j kers. Daarna volgen het Openlucht- P611- 'museum te Arnhem (332.031), het museum Kröller-Mtiller (231849). het Mauritshuis in Den Haag (120.890) en het Muiderslot (101.129). maakte. Kon. goud voor F. van der Scheer De heer Van der Scheer, die, zoals it in politiële termen heet „met functioneel leeftijdsontslag ging", kwam eind 1945 bij de afdeling Bij zondere Wetten en werd op 1 april 1965 bevorderd tot adjudant. Het was vooral op deze afdeling, dat hy in contact kwam met de vele facetten het gemeentelijke en openbare leven, met name op het terrein van het horeca-bedrijf en het verenigings leven. TJjdens een bijeenkomst ln de kan tine van het politiebureau zijn heden ochtend vele waardevolle woorden tot de scheidende adjudant gesproken. De burgemeester, mr. G. C. van der Wil ligen, die als eerste spreker het woord voerde, merkte o.m. op, dat met het vertrek van adjudant Van der Scheer Leiden één van zijn beste recher cheurs kwijt raakt. In zijn toespraak betrok de burgemeester ook mevr. Van der Scheer aangezien de vrouw van een politieman „een belangrijk deel van diens taak vervulde". Met grote instemming werd de mededeling ontvangen, dat het H.M de Koningin had behaagd de heer Van der Scheer de gouden ere-me- daille verbonden aan de Ord® vat Oranje Nassau te verlenen. De commissaris van politie, mr. Barends, wees er op, dat de eiser welke thans aan een politieman wor den gesteld, geheel anders (zwaar der) zijn dan toen de heer Van de' Scheer bij het Leidse korps in diens trad. Hij schetste de scheidende adju dant „als de rust zelve en beslist geeT kruiper". Hoofdinspecteur Verzijde' stond stil bij de grote wetskennis va' de heer Van der Scheer. „Hij was ee- uitblinker ln het praktisch toepasse' De burgemeester speldt de k ninklijke onderscheiding op. (Foto LD/Holvastj. Behalve een enveloppe met Inhoud werden vele geschenken, met name in de vorm van auto-accessoires, geboden. Rubens, die naar zyn mening een enorme kennis van de menselijke figuur had. Als een rode draad kronkelde zich door Schröders gehele betoog de stelling voort, dat tekenen voornamelijk weglaten is. (Hoe meer men weglaat hoe meer men echter volgens de hoofdstedelijke hoogleraar, als kunstenaar weten meet). Prof. Sierk Schroder legde er vooral ook de nadruk op. dat naakt- tekenen meer een kwestie van zien is dan een zaak van leren. Hij sprak verder van ..fascinerende problemen die de uitbeelding ran het menselijk lichaam met zich meebrengt" en gaf daar tal van interessante voorbeel den van. De avond werd besloten met een dankwoord van de voorzitter van de Vereniging van belangstellenden in de Lakenhal", de heer P. Herfst. V. en D. gaat trips van N.S. verkopen In twintig filialen van Vroom en Dreesman worden van zaterdag af vakantiereizen en minitrips van de Nederlandse Spoorwegen verkocht. Na de Sperwer-kruideniers gaat nu ook het grootwinkelbedrijf als „ver- pankt artikel" NB. activiteiten ver kopen. Gaat het by de kruideniers om speciaal voor hen samengesteld© trips, de afdeling vakantiereizen van het warenhuis gaat de hele collectie twee, drie, vier, vyf en achtdaagse vakantiereizen van d© NB. aanbie den. De verkoop heeft plaats via het onlangs in V. en D. opgenomen reis bureau „Centouri". De Nederlandse Spoorwegen hebben tot deze samen werking met V. en D. besloten, om dat zij zeker voor deze korte toeris tische reizen prijs stellen op zoveei mogelijk verkooppunten De meisjes die in de warenhuizen .Centouri" reisbureau gaan be ien, zyn twee dagen door de NB. geïnstrueerd, zodat zy in staat zyn eenvoudige aanvullende inlichtingen te geven. Aan meer bestaat naar het oordeel van de Spoorwegen in eerste instantie geen behoefte, omdat zy hun toeristisch produkt nu eenmaal zien als een verpakt merkartikel. Met de V. en D. directie is niet ge sproken over mogelijke uitbreiding van de aanbiedingen tot gewone treinkaartjes. In het algemeen be zinnen de spoorwegen zich op moge lijke aanvullende verkoop van trein kaartjes op nieuwe verkooppunten, maar concrete gedachten bestaan daarover nog niet. Benoeming bij Sitos Sitos N.V., Rtfswyk, deelt mede, dat met ingang van 1 mei drs. R. F. Pasman zal toetreden tot de raad van bestuur van Sitos N.V. De heer Pasman was gedurende 20 jaar ver bonden aan de N.V. Schuitema. sinds 1957 als directeur van Schuitema. Centra en Inkoopcentrale. In 1964 werd hy directeur van Mignot en De Block N.V. te Eindhoven, in welke functie hy thans nog werkzaam is. De heer Pasman zal zich by Sitos N.V. voornameiyk op het commer ciële en organisatorische terrein be wegen. (Alle aandelen van Sitos N.V. zyn thans in handen van Meneba, Meel fabrieken der Ned. Bakkery te Rot terdam) Recordcluik De experimentele Amerikaanse on derzeeër Deep quest' is gisteren voor de zuidkust van Californlë in de Stille Oceaan afgedaald tot een re corddiepte van circa 2.485 meter, daarmee het door haar in januari gevestigde record met ruim 500 meter verbeterend. De dertien meter lange onderzeeër maakte de duik 150 km ten zuidwes ten van San Diego en bereikte de zeebodem om 11.37 uur plaatselijke tyd. Ze was om 7.00 uur onder de waterspiegel verdwenen. De vier be manningsleden, die acht uur bene den wilden biyven, lieter over de ra dio weten dat alle.1- wel aan boord was. Op de bodem van de zee werd met behulp van een mechanische klauw een Amerikaanse vlag geplant.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1968 | | pagina 3